Veelvoorkomende paniekklachten
Hartkloppingen, zweten, trillen, duizeligheid en ademhalingsproblemen (hyperventilatie) zijn lichamelijke gevoelens die veel voorkomen bij een paniekaanval. Alles lijkt onwerkelijk. Je denkt daardoor dat er iets ergs zal gebeuren, dat je gek wordt, dat je flauwvalt of dat je een hartaanval krijgt. Die gedachten maken je nog banger. Die angst versterkt de lichamelijke gevoelens weer, waardoor je in een cirkel van angst terecht komt (lichamelijke gevoelens → angstige gedachten zoals ‘Ik val flauw’ → angst → lichamelijke reacties…..). Je wordt steeds banger.
Als je een paniekaanval hebt gehad, kun je de neiging krijgen om situaties waar je een nieuwe aanval verwacht zoveel mogelijk uit de weg te gaan. Bijvoorbeeld de snelweg, de supermarkt, plekken waar het druk is of waar je moeilijk weg kan. Het vermijden van plaatsen uit angst voor een paniekaanval heet agorafobie. Het wordt ook wel straatvrees genoemd. Op de korte termijn lijkt het een goede strategie om die spannende situaties uit de weg te gaan. Je voorkomt ermee dat je in paniek raakt. Op de lange termijn werkt het averechts. Je gaat steeds meer situaties uit de weg uit angst voor paniek, waardoor je bewegingsvrijheid steeds verder beperkt wordt.
Veel mensen hebben wel eens een paniekaanval meegemaakt. Er is sprake van een paniekstoornis als de angst voor paniekaanvallen je leven gaat beheersen. Als die angst voor paniek resulteert in het vermijden van plaatsen (vaak drukke locaties zoals supermarkten of openbaar vervoer) of situaties (autorijden) is er sprake van paniekstoornis met agorafobie.
Wat kun je aan een paniekaanval doen?
Als je merkt dat de angst voor paniekaanvallen een steeds grotere rol gaat spelen in je leven en je steeds meer situaties uit de weg gaat uit angst voor paniek is het belangrijk om in te grijpen. Blijf moeilijke situaties opzoeken. Zo geef je jezelf de kans om te ervaren dat je angstige gedachten (ik ga flauwvallen…) niet uitkomen. Waardoor je angst minder wordt. Het kan zijn dat je hier professionele hulp bij nodig hebt.
Paniekklachten zijn goed te behandelen. Een succesvolle behandeling geeft inzicht in hoe paniekaanvallen verlopen. Je leert de gedachten die je angstig maken herkennen en onderzoekt hoe reëel deze zijn. Door stap voor stap lastige situaties op te zoeken en te onderzoeken of de angstige verwachtingen uitkomen, zul je er steeds meer vertrouwen in krijgen dat paniekaanvallen ongevaarlijk zijn en dat je geen situaties uit de weg hoeft te gaan uit angst voor paniek.
Bij lichte paniekklachten wordt cognitieve gedragstherapie of medicamenteuze behandeling aanbevolen. Bij ernstige paniekklachten wordt een combinatie van medicamenteuze behandeling en cognitieve gedragstherapie aangeraden.